Begin 1905 betoonde de net uit Nederlands-Indië gerepatrieerde Henri Borel zich ingenomen met het blijspel ‘Gedeballoteerd’ van J.B. Schuil. Schuil hekelde in het stuk overzeese bestuurlijke wantoestanden. Borel kreeg een schok van herkenning.

Begin 1905 betoonde de net uit Nederlands-Indië gerepatrieerde Henri Borel zich ingenomen met het blijspel ‘Gedeballoteerd’ van J.B. Schuil. Schuil hekelde in het stuk overzeese bestuurlijke wantoestanden. Borel kreeg een schok van herkenning.
Hoe raakte ik geïnteresseerd in Israël Querido? Het is een lang verhaal, u moet er even voor gaan zitten, maar ik wil het graag vertellen. Het begin speelt eind jaren zeventig. Dit bericht werd in Het Groene Hart geschreven, waar ik tijdens het zomerreces de plattelander uithang, vertoevend in en om Het Tweede Eiland, het retraitehuis dat u ziet op de uitgelichte afbeelding.
Parijs, zondag 13 december 1896, 21 rue de Bruxelles. Israël Querido’s vriend Andries de Rosa spreekt Émile Zola.
Antoine Roquentin, hoofdpersoon in Sartre’s roman ‘Walging’, mislukt als biograaf. Hij zegt niet eens de kracht te hebben zijn eigen verleden vast te houden; hoe kan hij dan verwachten dat hij het verleden van een ander aan de vergetelheid zal ontrukken?
In zijn dissertatie combineert Pim Waldeck een analyse van de buitenlandse politiek in de Bataafs-Franse tijd met een levensbeschrijving van Maarten van der Goes van Dirxland (1751-1826). Een lastige klus, die Waldeck volgens recensent Postma naar behoren klaart.
Israël Querido vocht in zijn leven twee ruzies uit die de literair-historische naslagwerken hebben gehaald. De ene ontstond als gevolg van een boek dat van literair-historische waarde is, de andere was een terugkerend thema in een publicatie waarvoor hetzelfde geldt. Het gaat om de ruzie met zijn broer Emanuel, schrijver van een familieroman waarin Israël een hoofdpersoon is die in kwalijke kleuren wordt geschilderd, en om die met zijn niet altijd even trouwe vriend Karel de Wind, schrijver van een biografie van Israël, die daarin wordt weggezet als iemand met een hoogst bedenkelijke levensstijl.
De 2017-najaarsaflevering van Tijdschrift voor Biografie stond in het teken van het thema ‘emancipatie’. Binnen dit thema nam het blad vier artikelen op. Een daarvan schreef ik: ‘Bevrijding uit het Amsterdamse getto. Thema in het biografisch oeuvre van Joosje Lakmaker’. Vanaf het einde van de negentiende eeuw, aldus mijn intro, maakten jongeren uit het Amsterdams-Joodse diamantbewerkersmilieu een snelle emancipatie door.